Innovatiebeleid krijgt een nieuwe richting
Het Nederlandse topsectoren- en innovatiebeleid staat voor een belangrijke nieuwe fase. In de periode 2020-2023 komt de nadruk te liggen op technologische innovaties die ‘maatschappelijke uitdagingen’ helpen oplossen. Concreet gaat het bij die uitdagingen om vier grote maatschappelijke thema’s:
- Energietransitie en Duurzaamheid
- Landbouw, Water en Voedsel
- Gezondheid en Zorg
- Veiligheid (cyber/defensie/water).
Deze thema’s zijn inmiddels uitgewerkt in 25 nieuwe missies, die de richting bepalen voor het nieuwe innovatiebeleid na 2019. Bij deze plannen is echter ook sprake van een vijfde thema: Sleuteltechnologieën.
Sleuteltechnologieën – wat zijn dat?
Met sleuteltechnologieën (key enabling technologies) wordt gedoeld op technologieën die essentieel zijn voor het oplossen van maatschappelijke uitdagingen. Ze bieden een ‘sleutel’ naar nieuwe innovaties waar de samenleving om vraagt en daarmee ook naar grote economische kansen. Sleuteltechnologieën zijn dus relevant voor onderzoek en wetenschap, maar óók voor mens en maatschappij, economie en nieuwe markten.
Een belangrijk kenmerk van sleuteltechnologieën is hun grote impact en brede bereik: het gaat om technologie die kan worden toegepast bij uiteenlopende innovaties en voor meerdere sectoren.
Kansrijke sleuteltechnologieën voor Nederland
In 2017 startte een verkenning naar welke sleuteltechnologieën voor Nederland het meest kansrijk zijn. Resultaat was een lijst van vier technologieclusters:
- Fotonica en lichttechnologieën (zoals geïntegreerde fotonica)
- Nanotechnologieën (bijvoorbeeld nanomaterialen)
- Quantumtechnologieën (zoals quantum computing)
- High-tech, nader onderverdeeld in vijf categorieën:
- Digitale technologieën (zoals artificial intelligence en security)
- Geavanceerde materialen (zoals dunne film en coatings)
- Chemische technologieën (zoals katalytische technologie)
- Life science-technologieën (zoals industriële biotechnologie)
- Engineering- en fabricagetechnologieën (zoals robotica)
Voor sommige van deze technologieën lopen er overigens al wat langer specifieke onderzoeksprogramma’s, zoals PhotonDelta (fotonica) en COASTAR (watertechnologie).
Wat nu? Topsectoren aan zet
Op dit moment werken de Topsectoren hard aan vier nieuwe thematische Kennis- en Innovatieagenda’s (KIA’s), een KIA voor sleuteltechnologieën, en diverse meerjarenprogramma’s (MJP’s). Die bevatten een nadere uitwerking van het nieuwe ‘missiegedreven’ innovatiebeleid dat in 2020 van start gaat. Bij die uitwerking zal veel nadruk liggen op technologieontwikkeling via strategische samenwerkingsverbanden. Ook zal worden ingegaan op de valorisatie, vermarkting en implementatie van innovatieve technologie. En daarbij zal ook het mkb een prominente plek krijgen, zo beloofde Minister Wiebes al eerder in 2018.
Subsidie en samenwerking
Wat deze plannen betekenen voor de subsidie-instrumenten in 2020 en verder is nog niet goed te zeggen, maar de verwachting is dat de subsidies in belangrijke mate zullen blijven lopen via de onderzoeksprogramma’s van NWO en ZonMw, de PPS-toeslag, de TTT-regeling (thematische technology transfer), EFRO-gelden, Eurostars, Eureka-clusters, SBIR-oproepen en de MIT-subsidie.
Duidelijk is al wel dat samenwerking rondom innovaties steeds belangrijker wordt. Dit zal met name nieuwe deuren openen voor samenwerkingsverbanden die dwars door alle sectoren en disciplines heen lopen, met partijen uit de hele onderzoeks- en innovatieketen die zich gezamenlijk gaan inzetten voor innovaties en vernieuwende oplossingen.
PNO helpt u graag verder
Gaat u deelnemen aan een samenwerkingsverband, of zoekt u partners voor uw consortium of innovatieproject? Wilt u weten wat de subsidiemogelijkheden zijn binnen het nieuwe of huidige topsectorenbeleid? De top-teams van PNO helpen u graag verder! Wij zijn bereikbaar op 088-8381381 of via het onderstaande formulier.
Bovenstaand artikel is onderdeel van een tweedelige serie over het nieuwe ‘missiegedreven’ topsectoren- en innovatiebeleid voor het tijdvak 2020-2023. Lees hier het eerste deel van de serie: ‘Topsectoren werken aan ‘missiegedreven’ innovatiebeleid’.
