Hoe kan een gemeente (of andere overheid) subsidie nuttig inzetten?
Een goede start van de transitie naar aardgasvrij kan worden belemmerd door gebouweigenaren die opzien tegen de hoge investeringskosten. PNO ziet het slim inzetten van regionale subsidie als een effectief instrument om deze drempel te verlagen. De vraag is hoe een gemeente of andere overheid, subsidie optimaal kan inzetten om de transitie naar aardgasvrij te versnellen.
1. Subsidie voor specifieke aardgasvrij-maatregelen
Denk hier bijvoorbeeld aan het subsidiëren van vastgoedeigenaren die hun cv-ketel willen vervangen door een (hybride) warmtepomp, of een gasfornuis door een inductieplaat. Met subsidie voor energiezuinige maatregelen worden zij in actie gezet, en zullen ze eerder geneigd zijn om zelf verdere stappen te zetten naar het volledig aardgasvrij maken van hun gebouw.
2. Via het aanbieden van een ‘zachte lening’
Een stimuleringsvorm die steeds populairder wordt, zijn leningen onder gunstige voorwaarden. Dergelijke leningen worden onder andere verstrekt door het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting. De belangstelling van vastgoedeigenaren voor deze leningen zal nog verder toenemen als de belasting op gas wordt verhoogd, wegens de impact op de terugverdientijd van de investeringen. Een belangrijk voordeel: als dit instrument slim (‘revolverend’) wordt ingezet kan de gemeente deze leningen budgetneutraal verstrekken!
3. Aardgasvrij als aanvulling op Nul-op-de-Meter (NoM) en energieneutraal
Ombouwen van woningen naar aardgasvrij is een belangrijke aanvulling op de transitie naar NoM. Het is alleen niet goedkoop: de gemiddelde kosten voor het aardgasvrij maken van een woning liggen zo tussen de 6.500 en 14.000 euro (bron: Milieucentraal). Voor veel gebouweigenaren zal dat te duur zijn. Een stimuleringsregeling kan daar verandering in brengen.
Welke aandachtspunten kom ik als gemeente (of andere overheid) tegen?
Als gemeente of andere overheid kunt u tegen een aantal aandachtspunten aan lopen.
1. Nul-op-de-meter, is dat een brug te ver?
We zagen dat het ombouwen van een woning naar NoM, inclusief aardgasvrij, kostbaar is. Onze ervaring leert dat niet alle woningeigenaren daartoe bereid zullen zijn. Ook zitten ze vaak met vragen over de wet- en regelgeving en de noodzakelijke kosten.
Mogelijke oplossing: voer onderzoek uit onder burgers naar hun bereidheid tot het doen van dergelijke investeringen, en zorg voor gerichte communicatie om het draagvlak ervoor te vergroten. Zo weet u waar te beginnen met uw stimulering.
2. Is het nemen van een enkele maatregel effectief genoeg?
Alleen het stimuleren van bijvoorbeeld een hybride warmtepomp is wellicht niet effectief, want bij veel woningen zullen meer aanpassingen nodig zijn, zoals een betere isolatie.
Mogelijke oplossing: het combineren van maatregelen, zoals een hybride warmtepomp met één of meerdere energiebesparende maatregelen, met als resultaat: meer aardgasbesparing.
3. Welke subsidieomvang gaan we kiezen?
Dat is een vraag waar in de gemeentelijke praktijk veel discussies over ontstaan, die regelmatig te maken hebben met het beschikbare budget in de begroting. De totale omvang van de subsidiëring kan hoog worden bij het stimuleren van alle mogelijke aardgasvrij-maatregelen.
Mogelijke oplossing: keuzes maken in de te stimuleren maatregelen, in het licht van lokaal beleid. Zo ontstaat een evenredige verdeling van de beschikbare publieke middelen.
4. Waar moeten we beginnen?
De doelstelling ‘aardgasvrij’ is een enorme opgave. Dit vereist een weloverwogen aanpak. Richt u zich eerst op een bepaalde doelgroep, bijvoorbeeld woningcorporaties? Of kijkt u vooral op gebiedsniveau, om de energiehuishouding van een bepaalde wijk optimaal in te richten?
Mogelijke oplossing: PNO’s integrale aanpak van de hiervoor genoemde oplossingen: inventarisatie van de mogelijkheden, focus aanbrengen op de maatregelen en inkaderen aan de hand van de doelgroep, het duurzaamheidsbeleid en het beschikbare budget.
Ook aardgasvrij?
Wilt u als gemeente (of andere overheid) ook inzetten op de transitie naar aardgasvrij en zoekt u naar een effectieve manier om uw beleid te realiseren? PNO kan een uitgebreide ‘aardgasvrij-scan’ voor u doen. Met deze scan maken wij inzichtelijk welke mogelijke stimuleringsmiddelen en oplossingen te bedenken zijn voor de realisatie van uw aardgasvrij-beleid.
Een belangrijk onderdeel van dit advies is dat wij óók de financiering goed voor u in kaart brengen. Wij bekijken namelijk of u als gemeente zelf ook in aanmerking komt voor subsidie voor de ontwikkeling van uw eigen aardgasvrij-beleid. De scan geeft verder duidelijke handvatten voor concrete maatregelen die u het beste kunt nemen voor de realisatie van uw aardgasvrij-beleid. Daarnaast kan PNO helpen bij het opstellen van subsidieregelingen (zie ook ons eerdere artikel). Onze juristen en energie- en subsidie-experts stellen hun deskundigheid graag ter beschikking.
Neem contact met ons op voor een vrijblijvende kennismaking.
